Salep, orkidegiller familyasına ait, yumrulu yapısıyla bilinen ve köklerinden elde edilen toz ile içecek ve dondurma üretiminde kullanılan değerli bir bitkidir. Türkiye, salep üretimi açısından önemli bir potansiyele sahip olsa da, bu bitkinin doğadan kontrolsüz şekilde toplanması bazı riskleri beraberinde getiriyor.
Salep Toplamak Neden Yasaklandı?
Salep bitkisinin doğadan toplanması, bitkinin kökten zamanla yok olmasına neden oluyor. Her yıl binlerce ton yumru toplanması, salep türlerinin neslini tehdit eder hale getirdi. Bu nedenle, özellikle doğadan gelişigüzel toplama faaliyetleri yasaklandı.
Endemik Tür Olması Yasağı Güçlendiriyor
Salep, Türkiye’ye özgü endemik bir bitki olması sebebiyle, çevre koruma yasaları kapsamında koruma altına alındı. Özellikle uluslararası CITES sözleşmesi (Nesli Tehlikede Olan Türlerin Ticaretine İlişkin Sözleşme) ve Tarım ve Orman Bakanlığı mevzuatları gereği, salep yumrularının doğadan izinsiz toplanması yasadışı kabul ediliyor.
Salep Toplamanın Cezası Ne Kadar?
Salep bitkisini doğadan izinsiz şekilde toplayanlara 2025 yılından itibaren 387 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanıyor. Denetim yetkisi ise Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nde bulunuyor.
Yasal Olarak Salep Yetiştirilebilir mi?
Evet, salep bitkisi tamamen yasaklı değil. Tarım ve Orman Bakanlığı vasıtasıyla izin alınarak salep yetiştiriciliği yapılabiliyor. Ancak bu süreçte tohum temininden hasada kadar her aşama kontrol altında tutuluyor. Yani, salep üretimi sadece kayıtlı ve izinli çiftçiler tarafından gerçekleştirilebiliyor.
