Ülkemizin zengin biyolojik çeşitliliği ve elverişli coğrafi konumu gereği kaçakçıların ilgi odağı haline gelmiştir. Biyokaçakçılığın en fazla hangi bölgelerde karşılaşıldığı, hangi endemik bitki ve hayvanların toplandığı ve hangi alanlarda kullanılmak üzere kaçırıldığı sorusu ile karşılaşıldığında bitkilerde Lale, Salep, Kardelen hayvanlarda ise kelebek başta olmak üzere, bazı böcek çeşitleri ve yılan öne çıkmaktadır. Kaçırılan endemik türlerin özellikle tıp alanında ilaç, kozmetik ve koleksiyon amacı ile kaçırıldığı ortaya çıkmıştır. Biyokaçakçılık ile mücadele kapsamında giriş-çıkışın yapılacağı sınır bölgelerinde alınacak önlemlerin belirlenmesi ve uygulanması, gümrük personellerinin gerekli eğitimi almasının sağlanması ve bu konuda bilinçlendirilmesi, alanında uzman biyologların görevlendirilmesinin sağlanması, vatandaşların bilinçlendirilmesi ile gerekli hukuki düzenlemeler yapılarak türlerin çeşitliliğinin korunması hedeflenmektedir.
Biyokaçakçılık Nedir?
sorusuna cevap vermeden önce biyokaçakçılığın neden ve nasıl ortaya çıktığını incelemekte fayda vardır.
Dünya üzerindeki tüm canlıların sahip olduğu özelliklerin tümü DNA’ları içerisinde yer alan genler tarafından saklanmaktadır. Bu genler canlının yaşamı içerisinde sahip oldukları tüm özellikleri şifrelenmiş olarak yapısında bulundurmaktadır. Her canlı farklı bir gen dizilimine sahiptir. Bu da canlılar arasında çeşitlilik meydana getirmektedir. Nesilden nesile aktarılan bu genetik kaynakların kime ait olduğu ülkeler arasında sürekli bir tartışma konusu olmuştur. Sonucunda bu konu BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi ile “ülkelerin sınırları içerisinde yer alan tüm genetik haklar o ülkeye ait olacaktır” şeklinde bir sonuca bağlanmıştır.
Ülkemiz İçin Önemi Nedir?
Ülkemiz biyoçeşitlilik açısında çok zengin bir ülkedir. Türkiye, pek çok bitki ve genetik çeşidin anavatanı olarak kabul edilmektedir. % 34’ü endemik tür yani ülkeye özgü olan bu bitki çeşitliliği hayvanlar için geniş besin aralığı oluşturması nedeniyle de ülkemiz de hayvan çeşitliliğini de olumlu etkilemektedir. Yüksek olan bu biyoçeşitlilik ülkemizi değerli kılmakta ve biyokaçakçılık konusunda da riskli bir konuma getirmektedir. Biyokaçakçılık konusu ülkemizde bulunan biyoçeşitliliği tehdit etmektedir.
