Nure Sofu’nun 1255 yılı civarında vefatının ardından, oğlu Kerimüddin Karaman Bey, Ermenek merkezli olarak Karamanoğulları Beyliği’ni resmen ilan etti. Bu gelişmeyle birlikte Ermenek, beyliğin siyasi, askeri ve kültürel merkezi haline geldi. Karamanlılar için Ermenek, sadece bir idare merkezi değil, aynı zamanda ilk yurt ve ana vatan konumundaydı.
Ermenek’in Türk Yerleşimi Malazgirt’ten Önceye Dayanıyor
Tarihi kaynaklar, Ermenek ve çevresinde Malazgirt Zaferi’nden yaklaşık 50–60 yıl önce Oğuz asıllı Türkmen topluluklarının yerleşmeye başladığını ortaya koyuyor. Bu durum, bölgenin Anadolu’daki en eski Türk yerleşim alanlarından biri olduğunu gösteriyor.
Ermenek’in tarih boyunca taşıdığı Yunanca adı Germenikopolis olsa da, Türklerin bölgeye yerleşmesiyle birlikte kimlik tamamen Türk-İslam karakteri kazanmıştır.
Ermenek’in Boy Kökeni: İki Ana Görüş Öne Çıkıyor
Tarihçiler arasında Ermenek ve Karamanoğulları’nın boy kökenine dair iki temel görüş bulunmaktadır.
1. Avşar (Afşar) Boyu Görüşü
En yaygın kabul gören ve tarihî kaynaklarla desteklenen görüşe göre, Karamanoğulları Oğuzların Bozok koluna mensup Avşar boyundandır. Özellikle Yazıcıoğlu Ali’nin Selçukname adlı eserinde bu görüş açık şekilde yer almaktadır. Günümüzde Ermenek ve çevresindeki birçok ailenin kökeni de Avşar Türkmenlerine dayandırılmaktadır.
2. Salur Boyu Görüşü
Bazı tarihçiler ise Karamanoğulları’nın Üçok koluna bağlı Salur boyundan geldiğini savunur. Fuad Köprülü başta olmak üzere bu görüşü destekleyen araştırmacılar, beyliğin bazı sosyal ve kültürel unsurlarını bu tezle ilişkilendirmektedir.
Ancak yerel tarih anlatıları ve halk hafızasında Avşar boyu kökeni daha baskın kabul görmektedir.
Ermenek’teki Diğer Türkmen Grupları
Ermenek, sadece Karamanoğulları ile sınırlı kalmayan zengin bir Türkmen boy yapısına da ev sahipliği yapmıştır.
Ağaçeriler (Tahtacılar): Bölgenin ormanlık alanlarında yaşayan Tahtacı Türkmenlerinin kökeni Ağaçeri Türkmenlerine dayanır. Özellikle Çamlıca ve Kızılalan çevresinde izleri görülmektedir.
Turgutoğulları: Karamanoğulları’na bağlı en güçlü oymaklardan biri olan Turgutoğulları, Ermenek–Karaman–Konya hattında tarih boyunca etkili olmuştur.
Tarihsel Kimliğin Merkezi Ermenek
Ermenek, Karamanoğulları Beyliği’nin ilk başkenti, Oğuz Türkmenlerinin ilk yerleşim yurdu ve Anadolu Türk tarihinin kilit merkezlerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Bölgenin kültürü, dili ve toplumsal yapısı, bu köklü Türkmen mirasının izlerini günümüze kadar taşımayı başarmıştır.
