Anayasa mahkemesi nedir?
Anayasa Mahkemesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 146. Maddesi gereğince kurulan ve anayasa şekliyle kanunların uygunluğunu denetleyen yüksek mahkemedir. Anayasa Mahkemesi, 1961 anayasasında düzenlenmiş ve görevleri, yetkileri, çalışma şekli, yargılama yetkileri yenilenmiştir.
Anayasa mahkemesi Kaç üyeden oluşur?
Anayasa Mahkemesi üye sayısı 17’den, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin kaldırılması ile 15 olmuştur. Anayasa Mahkemesi 11 asil üyeden ve 4 yedek üye olmak üzere 15 kişilik ekipten oluşmaktadır.
Anayasa mahkemesi üyeleri bir kere seçilebilir ve 2. defa üye olarak seçilemezler. 12 yıl görev süresi için seçilirler ve üyeler arasında gizli oyla, üye sayısının çoğunluğuyla 4 yıl için bir başkan ve iki başkanvekili seçilir. Anayasa Mahkemesi üyeleri asli görevleri dışında başka hiçbir görevde yer alamazlar.
Anayasa mahkemesi üyeleri nasıl seçilir?
Anayasa Mahkemesi üyeleri iki farklı seçimle gerçekleşir. Cumhurbaşkanı ve TBMM tarafından seçilen üyeler, Cumhurbaşkanı tarafından üç üye, Yargıtay Genel Kurulunca seçim için seçilen üçer aday arasından, iki üye Danıştay Genel Kurulunca her boş yer için seçilen üçer aday arasından geçilir. Cumhurbaşkanı seçiminde en az iki aday hukukçu olmak zorunda ve üç üyeyi de yükseköğretim kurumlarının siyasal bilimler, iktisat ve hukuk alanlarında görev yapan öğretim üyelerinden her boş yer için üçer aday arasından seçilmektedir. Cumhurbaşkanı seçimlerinde son 4 aday ise üst kademe yöneticilerinden, birinci sınıf hâkim ve savcılar ve Anayasa raportörleri, serbest avukatlar arasından toplamda 12 üye seçilmektedir.
TBMM seçiminde ise iki üye Sayıştay Genel Kurlunun başkan ve üyeler arasında seçilen üçer adaydan, bir üye ise baro başkanlarının serbest avukatlarından üçer aday arasından seçilerek toplamda 3 üye seçilmiş olur. Bu seçimlerin sonucunda ise toplam Anayasa Mahkeme üye sayısı 15’tir.
